komunikazio trebetasunak

EUSKARAZKO ESAMOLDEAK Euskarazko esamoldeak eta hauen erdarazko baliokideak aztertu ditugu gelan. Hona hemen adibide batzuk: No estar por la labor.  Nafarroako Gobernuak ez du euskara bultzatzen, ez da horretarik ari. Comer, beber… deprisa y corriendo . •Goseak amorratzen etorri da eta itoka jaten ari da. Andar, llegar dando tumbos. Heldu zen bat behin erorka bidean ilunpetan eta aurkiturik galdegin nion… Itsumandoka, itsura, itsuan, itsu-itsuan abiat. A ciegas, a tientas . Aditz sistema ere, denboren balioa, ez da berdina alde guztietan, berdintsua izan arren. Gai horretan, ordea, itsu-itsuan gabiltza, nor bere euskalkitik irten bezain laster. No ceder, no dar el brazo a torcer . Ez dute oraindik baietz esan, ez dute gogoa saldua. Estar hasta el gorro, estar hasta el moño  Arraioa! Urkiarekin ez zakela behinik behin uztarririk egin! Ederki aspertua negok ni urkiarekin egindako uztarriekin». Andreak “Urkiola” izaki deitura, eta semearen and...

ANTOLATZAILEAK Antolatzaileak testua egituratzeko eta kohesioa izateko erabiltzen dira. Antolatzaile mota desberdinak daude, irakasleak taula hau bidali zigun testu antolatzaileak ikasteko: Testu antolatzaileak  Informazioaren egituratzaileak  Iruzkingileak Ba, horiek horrela...  Ordenatzaileak Lehenik, lehenbizi / bigarrenik / hirugarrenik / azkenik, buruenik...; (alde) batetik / bestetik, beste aldetik, bateko / besteko...  Zeharkariak Hau dela eta, bide batez, bidenabar, horren karietara...  Operatzaile argudiozkoak:  Indartzaileak Benetan, berez, zinez, hain zuzen ere...  Zehatzaileak Adibidez, argibidez, esate baterako / errate baterako, esaterako / erraterako, konparaziorako, konparazio baterako, konparazione, kasu, kasurako...  Lokailuak:  Emendiozkoak Ere, eta, gainera, bestalde / bertzalde, era berean, halaber, orobat, berebat, behintzat, bederen, bederik, behinik behin, segurik...  Hautakariak B...

IPUINA ETA AHOZKOTASUNA Ahozkera egokia, sormena eta testu motak landu ditugu ipuin bat sortuz. Ipuina narrazioa bat da eta honako ezaugarriak ditu: Narrazioa: Narrazioa denbora tarte jakin batean gertatzen diren gauzak kontatzea da, gauza horiek ordenatzea, erakustea, azaltzea. Narrazioaren ardatza denbora da eta informazioa denborazko antolatzaileen bitartez ematen da batez ere. Ipuinaren bitartez, literatura narrazioa landu dugu. Narratzailea istorioa kontatzen duena da, narratzaile mota desberdinak daude: Egileak narratzailearen ikuspuntua hartzen du. Egileak pertsonaia bat hartzen du narratzailetzat. Narratzaile neutroa.  Narratzaile neutroa ez da narrazioan agertzen eta aditza hirugarren pertsonan egoten da. Narratzaile orojakilea. Narrazioaren egitura: Markoa edo aurkezpena (hasierako egoera)  Korapiloa   Konponbidea Irakasleak ipuinean deskribapen ugari sartzea eskatu zigun, testua erakargarriagoa izateko (haur...

TESTU MOTAK Jakin badakigu testu mota desberdinak daudela baina agian arazoak suertatu daitezke horietako bat sortzean. Testu mota desberdinen ezaugarriak, bereizgarriak... landu ditugu. Honako testu motak aztertu ditugu: Argudio testua:  Iritzia adierazteko aditzak: uste izan, pentsatu, nire aburuz... Mendeko perpausak ugariak dira, batez ere kausa-ondoriozkoak. Testu antolatzaileen erabilera Datu objektiboen eta adibideen erabilpena argudioak indartzeko. Egitura: Sarrera Tesia Aldeko argudioak Kontrako argudioak Ondorioa Azalpen testua: Objektiboa 3.pertsonaren erabilera Datuak Egitura: Sarrera Garapena Amaiera Narrazio eta deskribapen testuak ere landu ditugu baina ipuin eta ahozkotasun atalean azalduko ditut, lotura gehiago dutelako Kasu honetan testu motak lantzeko etxeko lan bezala gai berdinaren inguruko bi testu egin behar izan ditugu, bat argudiozkoa eta bestea azalpenezkoa. Hona hemen nik egindakoak: AZALPEN TESTU...

IKASLEEN OHIKO HUTSAK Argi dago mintzatzean edota idazterakoan guztiok akatsak ditugula, beraz, ikasgai honetan akats horiek zuzentzen saiatu gara hainbat argibide jarraituz eta ariketatxoak eginez.  Irakasleak honako taula hau luzatu zigun ohiko akatsak identifikatzeko. Ebakera Deklinabidea Aditza Joskera - hitz-ordena autóbusa / autobúsa -a / bat ikusi nau / ikusi dit mutil bat, hemengoa (dena) /   mutil bat, dela hemengoa ts / tx, tz batean / batetan eman dit / eman nau Sara izeneko emakume baten bila / emakume baten biya, Sara deitzen dena z / s batera / batetara pentsatzen dut / imajinatzen naiz ni ere bai, baita ni ere / ere bai ni, ni ere ll / y batetik / batetatik erori naiz / erori egin naiz dakielako, dakien berria / dakielaren berria tt / t, tx -(r)ik / -a ari / egon hain (non) ...

PERPAUS MOTAK Hasteko, perpaus bakunak eta elkartuak daude. Perpaus bakuna: aditz bakarra duena. Perpaus elkartua: aditz bat baina gehiago duena. Perpaus elkartua izan daiteke: Juntadura bidezkoa (maila beran daude) Mendekoa(perpaus nagusia eta mendekoa) JUNTADURA : Emendiozkoa: ETA, ERE BAI, BAITA ERE... Aurkaria: Bi perpaus bakun aurka jartzen dira: BAIN, ORDEA, BAIZIK, HALA ERE... Hautakaria: BI perpaus bakunen artean hautatu behar da: EDO, ALA, ZEIN, NAHIZ... Alborakuntza: BI perpaus elkarren ondoan jartzen dira loturarik gabe. KOMA(,) MENDERAKUNTZA: Konpletiboa: Zer/zerk/zeri galderei erantzuten die.  Menderagailuak: -(e)la, (e)nik / -t(z)ea, -t(z)eak,- t(z)eari,- t(z)eko Zehar-galdera: Zer galderari erantzuten dio. Menderagailuak: -(e)n, -(e)n ala ez Erlatibozkoa: Izen bati buruzko informazioa -(e)n/ -tako,-dako,-riko Moduzkoa: Nola? Nolakoa? Menderagailua: -(e)n bezala,-(e) bezalakoa... Denborazkoa: Noiz?Noiz arte?N...